Abstract
Uluğ Bey, astronomi tarihinin etkili şahsiyetlerinden biri olup, 9./15. yüzyıl Semerkant’ında gelişen canlı ilmî ortamın en önemli hamisi vasfını taşımaktadır. Onun himayesinde oluşan bu entelektüel iklim, farklı disiplinlerden âlim ve öğrenciler arasında dinamik bir etkileşimi teşvik etmiş ve yüzyıllar boyunca kalıcı bir etki bırakmıştır. Uluğ Bey’in az bilinen eserleri arasında, küresel astronomiyle ilgili bir meseleyi konu alan kısa bir risale vardır. Risalede, çeşitli bölgelerdeki farklı durumlara göre irtifa dairesinin konumu incelenmektedir. Konusunun görece basitliğine rağmen bu metin, Uluğ Bey yönetimindeki bilimsel faaliyetlerin mahiyeti hakkında değerli bilgiler içermektedir. Bu makalede, Timurlu Semerkant’ın daha geniş entelektüel bağlamı içinde konumlandırılan söz konusu risalenin tenkitli neşri, Türkçe tercümesi ve analitik bir incelemesi sunulmaktadır.